Khát vọng biển Tây

Với vị trí chiến lược, Cái Ðôi Vàm là một trong những cửa biển có hoạt động khai thác sầm uất và nhộn nhịp trên vùng biển Tây. Nghề khai thác biển ở đây đã hình thành, phát triển gắn liền với quá trình di dân hình thành đô thị biển, cùng với các làng nghề đặc trưng, sản phẩm đặc biệt ven biển.

Một góc đô thị biển Cái Ðôi Vàm. Ảnh: NHẬT MINH

Tâm tư nghề biển

Năm 2022 được xem là năm khó khăn nhất cho nghề biển. Dầu tăng giá, ảnh hưởng dịch bệnh, giá hải sản giảm... và còn nhiều vấn đề khác chi phối. Song, trên bình diện chung, tuy không lợi nhuận cao như mong đợi, nhưng cuộc sống người dân làm biển vẫn ổn định.

Giờ đây biển không còn hào phóng như trước bởi những loại hình khai thác tận diệt, tần suất hoạt động cao của các phương tiện ven bờ... Chính vì vậy, Kế hoạch phát triển khai thác thuỷ sản hiệu quả, bền vững trên địa bàn huyện Phú Tân giai đoạn 2022-2025 và định hướng đến năm 2030 ra đời, nhằm mục tiêu đưa Phú Tân “mạnh về biển, giàu lên từ biển”, thắp sáng khát vọng cho ngư dân.

Ông Nguyễn Văn Phỉnh, Khóm 4, thị trấn Cái Ðôi Vàm, cả cuộc đời gắn liền với biển, khẳng định chắc nịch rằng, chỉ có vươn khơi thì sản lượng mới nhiều, giá trị mới cao; chỉ có giảm lượng tàu ven bờ, loại bỏ các loại hình đánh bắt mang tính tận diệt như xung điện, cào đôi... thì nguồn lợi mới được tái tạo, biển mới sinh sôi. Hiện tại, ông Phỉnh có 1 con tàu đóng mới theo Nghị định 67/2014 hơn 15 tỷ đồng, công suất 830CV, thường xuyên khai thác ở vùng biển xa bờ; 1 con tàu công suất 230CV, hoạt động ven bờ từ 20-30 hải lý.

Ông Lưu Tấn Ðạt, Khóm 3, thị trấn Cái Ðôi Vàm làm nghề đánh bắt mực ngoài khơi, cũng cho rằng, sản lượng thu hoạch hiện nay đã giảm gần 60% so với trước. Cơ bản đảm bảo cuộc sống ngư dân nhưng chưa thể làm giàu, muốn khôi phục nguồn lợi thuỷ sản thì chỉ có giảm tần suất khai thác ven bờ, nhất là những loại hình tận diệt.

Cùng chung suy nghĩ, ông Huỳnh Văn Thắng, Khóm 4, thị trấn Cái Ðôi Vàm, làm nghề đánh bắt ven bờ, cho rằng, do hiện nay phần lớn tàu chỉ quanh quẩn ven bờ, không chỉ tàu cá của địa phương mà còn nhiều nơi khác đến. Nguồn lợi thuỷ sản ngày càng cạn kiệt nên chưa thể làm bà con khá lên được.

Huyện Phú Tân hiện có 364 tàu khai thác biển đang hoạt động; trong đó 1/3 có khả năng khai thác xa bờ, 2/3 còn lại hoạt động ven bờ. Tuy nhiên, nhiều tàu lớn vẫn còn gặp khó khăn về vốn liếng để ra khơi sau ảnh hưởng dịch bệnh, giá dầu tăng cao.

Ảnh: N.LÂM

Sản phẩm của biển. Ảnh: TRẦN NGỌC LÂM

Khát vọng làm giàu

Vấn đề trước mắt là vốn liếng để ra khơi, là giá nguyên liệu, nhiên liệu; về lâu dài đó là nguồn lợi thuỷ sản, là chuyển đổi ngành nghề và vươn ra chinh phục đại dương. Tất cả điều đó được thể hiện cụ thể trong kế hoạch phát triển khai thác thuỷ sản hiệu quả, bền vững trên địa bàn huyện Phú Tân vừa được ban hành. Ðây là hướng mở tích cực cho ngư dân.

Nhiệm vụ chính của kế hoạch này là củng cố lại hoạt động khai thác thuỷ sản theo hướng giảm dần, tiến tới chấm dứt khai thác gần bờ; khuyến khích ngư dân đóng mới, nâng cấp tàu thuyền ra khơi, chuyển đổi ngành nghề. Ðiều này phù hợp với thực trạng và tiềm năng hiện tại của Phú Tân.

Mục tiêu đặt ra đến năm 2030 là cơ cấu tàu cá, nghề khai thác hợp lý, phù hợp với khả năng cho phép khai thác của nguồn lợi thuỷ sản; sử dụng công nghệ tiên tiến, cơ giới hoá, hiện đại hoá để khai thác. Bên cạnh đó là giải quyết dần các phương tiện nhỏ bằng cách tạo cho các chủ phương tiện này tiếp cận nguồn vốn ưu đãi, hướng tới vươn ra xa bờ. Kế hoạch cũng đề cập đến việc bảo quản sản phẩm, giảm tổn thất sau khai thác; tuân thủ các quy định của Luật Thuỷ sản và quy định quốc tế có liên quan; sẵn sàng tham gia bảo đảm quốc phòng, an ninh, giữ vững chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Phú Tân đặt mục tiêu đến năm 2025 chuyển đổi 50% tàu khai thác ven bờ sang các ngành nghề khác hiệu quả, thân thiện môi trường và đến năm 2030 đạt 100%.

Theo đó, phát triển đồng bộ dịch vụ hậu cần, hạ tầng kỹ thuật. Hiện huyện Phú Tân đang kêu gọi đầu tư phát triển khu tiểu thủ công nghiệp, thương mại dịch vụ, công nghiệp, phát triển các làng nghề, dịch vụ hậu cần nghề cá, doanh nghiệp chế biến thuỷ sản, khuyến khích phát triển bến cá tư nhân. Xúc tiến nạo vét cửa biển Cái Ðôi Vàm, mở rộng lộ liên huyện Cái Nước - Cái Ðôi Vàm để nâng cao năng lực vận chuyển...

Mục tiêu chính của kế hoạch dài hơi này là chuyển hướng vươn xa, đảm bảo chất lượng, hiệu quả khai thác, nâng cao thu nhập cho ngư dân và phát triển kinh tế biển trở thành mũi nhọn. Khát vọng sẽ thành hiện thực một khi có sự đồng thuận, chung tay của người dân, nhất là những con người ngày đêm bám biển./.

Quốc Hiệp - Anh Phan