Tầm soát để phát hiện sớm ung thư dạ dày

Theo số liệu thống kê của ngành y tế Việt Nam, tỷ lệ mắc bệnh ung thư dạ dày ở nước ta hiện nay tăng lên rõ rệt, tập trung nhiều ở những người trên 50 tuổi. Hầu hết bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh ung thư dạ dày đều ở độ tuổi từ 60-80. Tuy nhiên, bệnh lại có xu hướng được phát hiện ở người trẻ tuổi ngày càng tăng và thường có tiên lượng xấu. Đồng thời, nam giới là đối tượng dễ mắc căn bệnh ung thư dạ dày nhiều hơn nữ giới.

Bác sĩ Châu Tấn Đạt, Trưởng khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Cà Mau, cho biết: “Giống như tất cả các dạng của bệnh, ung thư dạ dày rất phức tạp. Nó có thể được hình thành do nhiều yếu tố tác động lẫn nhau làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày. Mặc dù vậy, hầu hết những người mang mầm bệnh này trong dạ dày, không phải tất cả đều phát triển thành ung thư”.

Đây là một bệnh lý hết sức nguy hiểm ở đường tiêu hóa, nó là nguyên nhân thứ hai gây tử vong trong các loại bệnh ung thư. Do đó, việc nhận biết nguyên nhân, các yếu tố nguy cơ và phát hiện sớm những triệu chứng của ung thư dạ dày là vô cùng quan trọng và cần thiết trong việc phòng tránh và điều trị căn bệnh nguy hiểm này.

Theo các bác sĩ chuyên khoa Ung bướu, ung thư dạ dày có những biểu hiện tương đồng với các bệnh lý dạ dày thường gặp khác, khiến cho người bệnh dễ nhầm lẫn và chỉ được phát hiện khi bệnh đã chuyển sang giai đoạn cuối. Ung thư dạ dày thường có 5 giai đoạn, nếu kịp thời tầm soát để phát hiện từ giai đoạn đầu (còn gọi là giai đoạn 0) thì tỷ lệ thành công sẽ cao hơn. Tuy nhiên, một khi bệnh đã ở vào giai đoạn thứ 4 (giai đoạn cuối), lúc này tế bào ung thư đã di căn khắp cơ thể và hầu như không còn cơ hội để chữa trị.

TS. Bác sĩ Tô Minh Nghị, Phó giám đốc Bệnh viện Đa khoa Cà Mau, kiểm tra khả năng bình phục của một trường hợp bị ung thư dạ dày sau khi đã được phẫu thuật, tại huyện Trần Văn Thời.

Theo bác sĩ Châu Tấn Đạt: “Ở giai đoạn đầu của bệnh ung thư dạ dày, các triệu chứng chưa xuất hiện rõ rệt và hầu hết được phát hiện khi các tế bào ung thư đã lan ra các bộ phận khác trong cơ thể. Trong trường hợp bệnh nhân có tiền sử mắc các bệnh liên quan đến dạ dày, cần thận trọng kiểm tra bệnh lý định kỳ, tránh tình huống xấu chuyển hóa thành ung thư”.

Bệnh ung thư dạ dày, các triệu chứng ở giai đoạn đầu thường có các biểu hiện như: Sụt cân, đau bụng, chán ăn, đầy bụng sau khi ăn (đầy hơi), nôn ra máu... Ông D.V.Đ, 72 tuổi, ngụ xã Khánh Bình Tây, huyện Trần Văn Thời có tiền sử đau quặn ở vùng bụng trong nhiều năm, cho rằng đây chỉ là các đơn đau dạ dày thông thường nên ông chỉ uống thuốc giảm đau triệu chứng và chủ yếu là sử dụng thuốc nam. Các bác sĩ địa phương cũng chẩn đoán như vậy. Đến khi cơn đau ngày càng nghiêm trọng hơn, ông đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Cà Mau để tầm soát, được các bác sĩ chuyên khoa Ung bướu ở đây cho biết ông đã bị ung thư dạ dày giai đoạn cuối. Người nhà của ông Đ cho biết: “Trước đây chồng tôi cũng hay sử dụng rượu, bia, thuốc lá… nên khi ông ấy bị đau ở vùng bụng thì ai cũng nghĩ chắc là do uống nhiều rượu bia mà bị đau bao tử thông thường. Không ngờ là bị ung thư”.

Vì vậy, để phát hiện sớm ung thư dạ dày, cách tốt nhất là nên sàng lọc ung thư thực quản - dạ dày. Việc khám sàng lọc được thực hiện cho cả đối với những bệnh nhân không có triệu chứng lâm sàng. Sau khi phát hiện ung thư dạ dày giai đoạn đầu, kết quả điều trị phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó yếu tố chẩn đoán sớm là quan trọng nhất. Nếu được chẩn đoán sớm khi tổn thương chưa xâm lấn qua lớp cơ của thành dạ dày thì thời gian sống thêm sau phẫu thuật trên 5 năm là từ 80 - 90%, nếu chẩn đoán muộn khi tổn thương đã vượt qua lớp cơ và lan ra thanh mạc thì thời gian sống thêm sau phẫu thuật trên 5 năm chỉ vào khoảng 10-15%.

Ngoài việc điều trị theo chỉ định của bác sĩ, thì mỗi người cũng cần nên xây dựng lối sống, sinh hoạt lành mạnh, chế độ dinh dưỡng khoa học nhằm hạn chế diễn tiến của bệnh ung thư dạ dày một cách hiệu quả nhất./.

Phương Vũ